به منظور بررسي تفاوت شقاق و بواسير لازم است به بررسي اين بيماري ها بپردازيم تا با ماهيت اين آنها آشنا شويد.

بيماري بواسير با نام هموروئيد نيز شناخته ميشود. منظور از اين بيماري اتساع و گشاد شدن عروق مقعدي است. اين عارضه در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به مقعد ايجاد مي شود و همراه با نشانه هايي از جمله درد، سوزش، خارش، خونريزي است و در مراحل پيشرفته تر با زائده هاي گوشتي بيرون زده از مقعد نمايان مي شود.

بيماري شقاق يا همان ترک مقعدي به ايجاد زخمي عميق و طولي در ديواره مقعدي گفته مي شود. اين زخم به علت قرار گرفتن در ناحيه اي حساس معمولاً ملتهب و خارش دار است. شقاق نيز بر اثر وارد آمدن فشار زياد به مقعد ايجاد مي شود و علائمي مانند درد، سوزش، خارش، خونريزي و … را ايجاد مي کند. حال که با ماهيت اين بيماري ها آشنا شديد به بررسي تفاوت شقاق و بواسير مي پردازيم :

تفاوت شقاق و بواسير

از مهمترين تفاوت هاي شقاق و بواسير مي توانيم به اين موارد اشاره کنيم :

• نحوه درد : درد ناشي از بواسير مداوم بوده و فرد در تمام طول روز اين درد را احساس مي کند. در صورتي که درد ناشي از شقاق مقطعي ولي تير کشنده است. اين درد معمولاً هنگام اجابت مزاج و پس از آن احساس شده و همين امر موجب مي شود، فرد از رفتن به دستشويي را به تاخير اندازد.


• تفاوت در نشانه هاي ظاهري : همان طور که در عکس بواسير مشخص است موجب بيرون زدن بافت هاي گوشتي زائد از مقعد مي شود در حالي که شقاق يا فيشر موجب بروز زخمي طولي در ديواره مقعدي مي گردد.


• درمان : اغلب موارد شقاق و بواسير با استفاده از درمان هاي خانگي قابل رفع است اما درمان بواسير با روش‌هاي خانگي قطعي نبوده. در مقابل شقاق به جز مواردي محدود با درمان هاي خانگي و رعايت برخي نکات قابل رفع است.

شباهت  شقاق و بواسير

تا به حال در رابطه با تفاوت شقاق و بواسير توضيح داديم اما خوب است بدانيد اين دو بيماري بي شباهت به يکديگر نبوده و علائم و علت هايي مشترکي دارند که موجب شده تشخيص هر دو آنها از يکديگر براي بيماران به سختي انجام شود. برخي از مهمترين شباهت هاي اين دو بيمار به اين شرح است:

• در درجه اول خوب است بدانيد هر دوي اين بيماري ها در دسته بيماري‌هاي مقعدي قرار دارند.


• مهمترين علت هر دوي اين عارضه وارد آمدن فشار به مقعد در اثر عوامل مختلف است و مهمترين آن يبوست مي باشد.


• اين بيماري ها علائم مشترکي از جمله درد، خارش، خونريزي، التهاب و سوزش را ايجاد مي کنند.

با وجود همه اين نکات در صورت که به مبتلا شدن هريک از اين بيماريها شک داريد، به نشانه ها و علائم و اکتفا نکنيد و به منظور بررسي هاي بيشتر با پزشک متخصص م کنيد. حتي اگر قصد انجام درمان هاي خانگي براي برطرف کردن اين بيماري ها را داريد قبل از انجام هر اقدام با پزشک م کنيد. در مواردي انجام درمان هاي خانگي و سر خود نه تنها به بهبود شرايط کمک نکرده بلکه در تشديد آن نقش دارد.

رابطه مقعدي نوع عمل جنسي است که مقعد به عنوان عضو جنسي نه کاربرد دارد. در اين رابطه آلت تناسلي مردانه وارد مقعد مي شود. البته اين نوع رابطه جنسي مضرات بسياري را به همراه داشته و به هيچ عنوان توصيه نمي شود. يکي از مشکلات شايعي که برقراري مکرر رابطه جنسي مقعد دارد، ابتلا به بيماري يا هموروئيد است. ورود آلت مردانه به داخل مقعد مي تواند عضله اسفنکتري و نيز عروق خوني را تحت فشار قرار دهد و اين امر نتيجه اي جز آسيب به عروق مقعد و پاره شدن بالشتک هاي هموروئيدي ندارد. در نتيجه عروق اتساع پيدا کردن و بواسير ايجاد مي شود. برقراري اين رابطه به خصوص براي افرادي که سابقه ابتلا به اين بيماري را داشته اند، ممنوع است.

مضرات و معايب رابطه مقعدي

اين رابطه به شدت مضر بوده و مي تواند مشکلات مختلفي را براي هر دو طرف ايجاد نمايد. البته ميزان مضرات اين رابطه براي ن بيشتر از مردان است. مهمترين عوارض جانبي که ممکن است پس از رابطه مقعدي فرد را درگير نمايد، به اين شرح است :

• بازگشت مني : از آنجايي که ماهيچه هاي مقعد بسيار قدرتمند و محکم هستند، فشار زيادي را بر روي آلت تناسلي مرد اعمال مي کنند. همين امر موجب مي شود، هنگام انزال مايع مني نتواند به طور کامل از تناسلي خارج شود. پس زده شدن مايع مني در طولاني مدت، موجب آسيب به کيسه مني و غدد پروستات خواهد شد.


• انتقال عفونت ها جنسي : ساختار مقعد به گونه اي است که مي تواند به راحتي عفونت ها را منتقل و يا جذب نمايد. بسياري از بيماري ها مقاربتي از جمله زگيل تناسلي، اچ آي وي، گونوره، کلاميدييا و …امکان انتقال از راه مقعد را دارند.


• هموروئيد : يکي از شايع ترين بيماري هاي که پس از رابطه جنسي شخص مفعول را درگير مي کند، هموروئيد يا بواسير است. زيرا رابطه مقعدي موجب اعمال فشار بيش از اندازه به عضلات اين ناحيه شده، و اين امر در بروز اين بيماري نقش دارد.


• سوراخ شدن کولون : اين عارضه نسبتاً نادر است، اما ممکن است اعمال فشار بيش از اندازه به مقعد به خصوص اگر پرخاشگرانه باشد، موجب سوراخ شدن روده بزرگ يا همان کولون شود. اگر بعد از رابطه دچار خونريزي شديد و درد شکم شديد با پزشک م نماييد.


• سرد مزاجي همسر : يکي از مشکلات مهمي که زندگي شويي شما را تهديد مي کند، سرد مزاجي پس رابطه مکرر مقعدي است، زيرا ن از طريق اين رابطه به ارگاسم نمي رسند و اين در طولاني مدت موجب سرد مزاجي آنها مي شود.


• بي اختياري : مهمترين عيب رابطه جنسي بي اختياري است زيرا در اثر تکرار اين رابطه اسفنکتر مقعد آسيب ديده و اين خود زمينه را براي بروز بي اختياري فراهم مي کند.

رابطه مقعدي و مبتلايان به بواسير

همانطور که ذکر شد رابطه مقعدي براي تمامي افراد ممنوع است، زيرا که مضرات بسياري را به همراه داشته و موجب بروز بيماري هاي گوناگون در فرد مي شود. اما اين محدوديت براي افرادي که سابقه ابتلا به بواسير داشته اند بيشتر است، زيرا اين افراد شانس بيشتري براي عود مجدد بيماري خود دارند، پس بايد با اجتناب از چنين رابطه اي از بروز مجدد بيماري خود جلوگيري نمايند.

کاهش مضرات رابطه مقعدي

براي به حداقل رساندن مضرات رابطه مقعدي نکات زير را به ياد داشته باشيد :

• براي کاهش درد و اثرات اين رابطه از روان کننده هايي مانند وازلين، ژل و …. استفاده نماييد.


• استفاده از کاندوم مي تواند ريسک ابتلا به بيشتر بيماري هاي آميزشي را کاهش دهد. پس با وجود آنکه رابطه مقعدي باعث بارداري نمي شود، اما نياز به استفاده از کاندوم همچنان وجود دارد.

مشاهده خون در مدفوع از علائم رايج بسياري از بيماري ها است، که نياز به بررسي دقيق تر دارد. البته به جز در مواردي نادر، خون در مدفوع خطرناک نبوده و قابل درمان است. پس با مشاهده آن دستپاچه نشده و براي درمان اقدام نماييد. با ما همراه  شويد تا شما را با انواع، عوارض و علت خون در مدفوع آشنا نماييم :

 انواع خونريزي مقعد

انواع خونريزي از مقعد به اين شرح است :

• ملنا (مدفوع سياه رنگ) : اين نوع خونريزي موجب مي شود، مدفوع رنگي سياه و قيري به خود گرفته و بد بو شود. اين نوع خونريزي نشان دهنده ي آن است که دستگاه گوارش فوقاني دچار مشکل شده و خونريزي مي کند، يعني ممکن است معده (حداقل 100 سي سي خون نياز است.) و يا روده کوچک دچار خونريزي شود. براي توليد ملنا 14 ساعت زمان نياز است.


• هماتوشزي : اين نوع خونريزي ناشي از مشکلات دستگاه گوارشي تحتاني يعني روده ها ايجاد مي شود. رنگ خون هماتوشزي معمولاً روشن و سرخ رنگ است.


• مخفي : اين نوع خونريزي با چشم قابل مشاهده نبوده و نياز به بررسي هاي آزمايشگاهي دارد.

 عوارض خونريزي از مقعد

مهمترين عارضه اي که ممکن است به جز عوارض علت اصلي خونريزي از مقعد پديد آيد، کم خوني است که خود مشکلات ديگري را به همراه دارد. به خصوص اگر اين خونريزي به مدت طولاني باشد و بيماري نسبت به درمان آن اقدامي انجام ندهد.

 علت وجود خون در مدفوع

ه خون در مدفوع بسته به ميزان و نوع خونريزي، مي تواند علل مختلفي را شامل شود که در ادامه به تشريح آنها مي پردازيم :

بيماري بواسير يا هموروئيد

بواسير يا هموروئيد يکي از انواع شايع بيماري هاي مقعدي است که ناشي از التهاب و تورم و يا واريسي شدن عروق در ناحيه مقعد ايجاد مي شود. بواسير در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به مقعد ناشي از رابطه مقعدي، بارداري، ورزش هاي سنگين و … ايجاد مي شود. اين بيماري علائمي از جمله درد، سوزش، خارش و خونريزي (در مراحل پيشرفته تر) را به همراه دارد. خونريزي ناشي از بواسير معمولاً از نوع هماتوشزي و يا مخفي است.

وجود خون در مدفوع از دلايل ديورتيکوليت

در صورتي که ديورتيکولهاي جداره روده بزرگ يا کوچک (برجستگي هاي روده) دچار التهاب و عفونت شوند، اين بيماري ايجاد مي شود. ديورتيکوليت با علائمي از جمله درد، تب، تغييرات اجابت مزاج و خونريزي نمايان مي شود.

خون در مدفوع از دلايل شقاق يا فيشر مقعد

يکي ديگر از دلايل شايع خون در مدفوع ايجاد شقاق يا فيشر مقعدي است. شقاق از بيماري هاي مقعدي است، که ناشي از ترک خوردن ديواره مقعد ايجاد مي شود. اين بيماري نيز در اثر وارد آمدن فشار بيش از اندازه به عضلات مقعد ايجاد مي شود و علائمي از جمله درد، سوزش، خارش و خونريزي از مقعد را به همراه دارد. ه خون در مدفوع ناشي از شقاق از نوع هماتوشزي است.

خون در مدفوع از علائم زخم پپتيک ( زخم معده)

زخم معده نوعي آسيب خوش خيم است، اين زخم در 90% مواقع ناشي از هليکوباکتر پيلوري ايجاد مي شود، و استرس آن را تشديد مي کند.اين زخم معده معمولاً بر روي پوشش معده ايجاد مي شود و خونريزي از اين زخم موجب مدفوع قيري يا سياه رنگ مي شود.

سرطان کولورکتال از دلايل خون در مدفوع

از دلايل کمتر شايع خون در مدفوع، سرطان کولورکتال يا سرطان روده است.اين بيماري در ابتدا بدون علائم است اما با پيشرفت بيماري علائمي از جمله اسهال يا يبوست، خون در مدفوع، خستگي و … ايجاد مي شوند.

IBD يا بيماري روده‌اي التهابي

بيماري التهابي روده (IBD) به معني التهاب بخشي از روده است، اين بيماري داراي دو نوع کرون و کوليت است. اين بيماري موجب اسهال، درد، خستگي، کاهش وزن و خونريزي مي شود. خونريزي ناشي از IBD معمولاً از نوع هماتوشزي است. اين بيماري غير قابل درمان بوده و تنها با دارو کنترل مي شود.

فيستول مقعد

نوعي ديگر از بيماري هاي مقعدي است که به معني اتصال دو ارگان از بدن به يکديگر است، فيستول مقعد، ديواره روده را به پوست اطراف مقعد متصل مي کند. فيستول درد بسياري را به همراه دارد و موجب عفونت مي شود و معمولاً موجب خونريزي حين اجابت مزاج مي شود.

خون تازه در مدفوع

مشاهده خون قرمز و خون تازه در مدفوع معمولاً ناشي از خونريزي از قسمت انتهايي دستگاه گوارش است، و علت آن نيز اغلب بيماري هاي مقعدي نظير بواسير، شقاق، فيستول و … مي باشد. البته مشاهده خون تازه مي تواند از علل ديگري نيز نشات گيرد، و نياز به بررسي هاي دقيق پزشکي دارد.

چه زماني به پزشک مراجعه کنيم؟

مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هر نوع خونريزي اامي است، زيرا که علت خون در مدفوع هر چه که باشد، نياز به درمان فوري پزشکي دارد، زيرا در غير اين صورت بيمار دچار عوارض خونريزي، يعني کم خوني مي شود. همچنين در صورتي که همراه با ديدن خون در مدفوع علائمي ديگري از جمله سرگيجه، تاري ديد،گيجي، غش، حال تهوع و پوست سرد داريد، لازم است، بلافاصله به پزشک مراجعه نماييد.

 وجود خون در مدفوع نوزادان و کودکان

خون در مدفوع کودکان يا نوزادان مي تواند ناشي از علل مختلف ايجاد شود، شايع ترين علت مشاهده خون در مدفوع نوزادان يا کودکان ايجاد زخم در ديواره مقعد يا همان شقاق است. از ديگر علل بروز اين مشکل مي توانيم به آلرژي‌ نوزاد به شير گاو، نوشيدن بيش از اندازه شير، عفونت، پاسخ آلرژيک، زخم در سينه مادر، يبوست، خراش مقعدي و کوليت اشاره کنيم. در صورتي که با اين مشکل مواجه شديد، براي تشخيص علت و درمان با پزشک م نماييد.